پندگیری از قرآن (قرآن)در آیات قرآن مرتبط با پندگیری از قرآن توصیه شده است. ۱ - پندگيران از قرآنپندگيرى خردمندان از قرآن: ۱. «هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ عَلَيْكَ الْكِتابَ مِنْهُ آياتٌ مُحْكَماتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتابِ وَ أُخَرُ مُتَشابِهاتٌ فَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ ما تَشابَهَ مِنْهُ ابْتِغاءَ الْفِتْنَةِ وَ ابْتِغاءَ تَأْوِيلِهِ وَ ما يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَ الرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ يَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنا وَ ما يَذَّكَّرُ إِلَّا أُولُوا الْأَلْبابِ؛او كسى است كه اين کتاب آسمانی را بر تو نازل كرد؛ كه بخشى از آن، آیات محکم (صريح و روشن) است؛ كه اساس اين كتاب مى‌باشد؛ و پيچيدگى آيات ديگر، را بر طرف مى‌كند. و بخشى ديگر، متشابه و پيچيده است. امّا آنها كه در قلوبشان انحراف است، به دنبال آيات متشابه‌اند، تا فتنه‌انگيزى كنند (و مردم را گمراه سازند)؛ و تفسير نادرستى براى آن مى‌طلبند؛ در حالى كه تفسير آنهارا، جز خدا و راسخان در علم، نمى‌دانند. آنها كه به دنبال درك اسرار آيات قرآنند مى‌گويند: ما به آن ایمان آورديم؛ تمامى آن از جانب پروردگار ماست. و جز خردمندان، متذكّر نمى‌شوند (و اين حقيقت را درك نمى‌كنند). » ۲. «أَ فَمَنْ يَعْلَمُ أَنَّما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ الْحَقُّ كَمَنْ هُوَ أَعْمى إِنَّما يَتَذَكَّرُ أُولُوا الْأَلْبابِ؛آيا كسى كه مى‌داند آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده حق است، همانند كسى است كه نابيناست؟! تنها خردمندان متذكّر مى‌شوند.» ۳. «هذا بَلاغٌ لِلنَّاسِ وَ لِيُنْذَرُوا بِهِ وَ لِيَعْلَمُوا أَنَّما هُوَ إِلهٌ واحِدٌ وَ لِيَذَّكَّرَ أُولُوا الْأَلْبابِ؛اين قرآن، ابلاغى براى عموم مردم است؛ تا بوسيله آن انذار شوند، و بدانند او خداى يكتاست؛ و تا خردمندان پند گيرند.» ۴. «كِتابٌ أَنْزَلْناهُ إِلَيْكَ مُبارَكٌ لِيَدَّبَّرُوا آياتِهِ وَ لِيَتَذَكَّرَ أُولُوا الْأَلْبابِ؛اين كتابى است پر برکت كه بر تو نازل كرده‌ايم تا در آيات آن تدبّر كنند و خردمندان متذكّر شوند.» ۲ - سبب پندپذيرى از قرآنسبب پندپذيرى از قرآن عبارت است از: ۲.۱ - خوف از وعيدهاى الهىخوف از وعیدهای الهى، سبب پندپذيرى از قرآن: «... فَذَكِّرْ بِالْقُرْآنِ مَنْ يَخافُ وَعِيدِ؛... پس بوسيله قرآن، كسانى را كه از عذاب من مى‌ترسند متذكّر ساز (وظيفه تو همين است).» ۲.۲ - خوف از خداوندخوف و خشيت از خداوند، سبب تأثّر شديد از قرآن و معارف آن: ۱. «اللَّهُ نَزَّلَ أَحْسَنَ الْحَدِيثِ كِتاباً مُتَشابِهاً مَثانِيَ تَقْشَعِرُّ مِنْهُ جُلُودُ الَّذِينَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ ثُمَّ تَلِينُ جُلُودُهُمْ وَ قُلُوبُهُمْ إِلى ذِكْرِ اللَّهِ ذلِكَ هُدَى اللَّهِ يَهْدِي بِهِ مَنْ يَشاءُ وَ مَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَما لَهُ مِنْ هادٍ؛خداوند بهترين سخن را نازل كرده، كتابى كه آياتش در لطف و زيبايى و عمق و محتوا همانند يكديگر است؛ آياتى مكرر دارد با تكرارى شوق‌انگيز كه از شنيدن آياتش لرزه بر اندام كسانى كه از پروردگارشان مى‌ترسند مى‌افتد؛ سپس برون و درونشان نرم و متوجّه ذکر خدا مى‌شود؛ اين هدایت الهی است كه هركس را بخواهد با آن راهنمايى مى‌كند؛ و هر كس را خداوند گمراه سازد، هيچ راهنمايى براى او نخواهد بود.» ۲. «لَوْ أَنْزَلْنا هذَا الْقُرْآنَ عَلى جَبَلٍ لَرَأَيْتَهُ خاشِعاً مُتَصَدِّعاً مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ وَ تِلْكَ الْأَمْثالُ نَضْرِبُها لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ؛اگر اين قرآن را بر کوهی نازل مى‌كرديم، مى‌ديدى كه در برابر آن خاشع مى‌شود و از خوف خدا مى‌شكافد! اينها مثال‌هايى است كه براى مردم مى‌زنيم، شايد در آن بينديشند.» ۲.۳ - عدم بهره‌مندى از ماديّاتموقعيّت برتر اقتصادى و اجتماعى و بهره‌مندى از مادیّات، زمينه تأثيرناپذيرى از آيات قرآن: ۱. «وَ لا تُطِعْ كُلَّ حَلَّافٍ مَهِينٍ • أَنْ كانَ ذا مالٍ وَ بَنِينَ • إِذا تُتْلى عَلَيْهِ آياتُنا قالَ أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ؛و از كسى كه سوگند ياد مى‌كند و پست است اطاعت مكن. مبادا بخاطر مال و فرزندان (فراوانش از او پيروى كنى)! در حالى كه هرگاه كه آيات ما بر او خوانده شود مى‌گويد: اينها افسانه‌هاى پيشينيان است.» ۲. «ذَرْنِي وَ مَنْ خَلَقْتُ وَحِيداً • وَ مَهَّدْتُ لَهُ تَمْهِيداً • فَقالَ إِنْ هذا إِلَّا سِحْرٌ يُؤْثَرُ • إِنْ هذا إِلَّا قَوْلُ الْبَشَرِ؛مرا با كسى كه او را به تنهايى آفريده‌ام واگذار! و وسايل زندگى را از هر نظر برايش فراهم ساختم! و سرانجام گفت: اين قرآن چيزى جز سحر پيشينيان نيست! اين فقط سخن انسان است.» ۳. «وَ إِذا تُتْلى عَلَيْهِمْ آياتُنا بَيِّناتٍ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلَّذِينَ آمَنُوا أَيُّ الْفَرِيقَيْنِ خَيْرٌ مَقاماً وَ أَحْسَنُ نَدِيًّا؛و هنگامى كه آيات روشنگر ما بر آنان خوانده مى‌شود، کافران به مؤمنان مى‌گويند: «كدام يك از ما دو گروه جايگاهش بهتر، و محفل انسش زيباتر است؟!» ۳ - عناوین مرتبطآسانی قرآن (قرآن)، استماع قرآن (قرآن)، اسماء و صفات قرآن (قرآن)، ایمان به قرآن (قرآن)، عبرت‌آموزی قرآن (قرآن). ۴ - پانویس
۵ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۳، ص۱۱۷، برگرفته از مقاله «پندگیری از قرآن». |